Badania profilaktyczne po 30stce, które powinna wykonywać każda z nas

Hasło znanej kampanii profilaktycznej w zakresie wczesnego wykrywania zmian nowotworowych u kobiet brzmi „Badam się, mam pewność”.  Przekaz jest prosty – nie czekaj aż coś zacznie się dziać, sprawdzaj na bieżąco swój stan zdrowia.  Dzięki temu możesz być pewna, że nic Ci nie dolega. Wszystko proste i jasne. Problem w tym, że o ile cytologię czy mammografię możemy wykonać bez większych problemów, o tyle inne badania (równie ważne) nie są zlecane. Gdy prosimy o skierowanie na ich wykonanie, lekarz kręci głową. Choćby i chciał, nie zleci ich wykonania, bo nie ma na to środków. Czy wykonywać je na własną rękę?

Jestem zdrowa. Dobrze się czuję. Na pewno?

Po 30stce wiele zmian jest widocznych – pierwsze zmarszczki, cienie pod oczami, szybsze męczenie się, wolniejszy metabolizm. Są jednak i takie, które pozostają niezauważone dla naszego oka.

Nie ma sposobu, by wyeliminować całe ryzyko. Ono zawsze będzie istniało. Nie powinno to jednak usypiać naszej czujności, bo badać się warto, właśnie po to, by ryzyko zmniejszać, innymi słowy – żeby dać sobie większą szansę na długie i zdrowe życie.

Wiele z nas jednak bagatelizuje te zalecenia. Jesteśmy zdania, że skoro dbamy o siebie, w miarę zdrowo się odżywiamy, uprawiamy sporty, nic nas nie boli, to wszystko jest w porządku.

Tymczasem fit styl życia, dobre samopoczucie i brak objawów nie gwarantują zdrowia. Niestety wiele chorób przez lata rozwija się bezobjawowo i tylko profilaktyczne badania mogą dać nam odpowiedź na temat tego, co się dzieje w naszym organizmie.

Po co się badać?

Profilaktyczne badania pozwalają nie tylko sprawdzić, czy jesteś chora, czy brakuje Ci jakiś składników odżywczych. Dzięki nim można zbadać ryzyko rozwoju choroby. Przede wszystkim można jednak się uspokoić, zyskując pewność, że wszystko jest w porządku. Zamiast stresu, niepewności i domysłów, zyskujemy coś bardzo cennego – wewnętrzny spokój, który ma niebanalny wpływ na zdrowie i samopoczucie. Nie jest przecież tajemnicą, że stres…zwłaszcza długotrwały stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia.

Badanie laboratoryjne

Raz w roku warto wykonać morfologię z rozmazem. Nie jest to drogie badanie, koszt około 15 złotych. Nie jest również skomplikowane, wystarczy pobranie krwi, wyniki dostępne są często tego samego dnia. Badanie to warto wykonać na początku, uważane jest bowiem za podstawowe, dające odpowiedź na najważniejsze pytania dotyczące zdrowia danej osoby i jej kondycji. Morfologia ocenia ilość erytrocytów, trombocytów i leukocytów. Bada poziom hemoglobiny oraz białek.  Pozwala na rozpoznanie infekcji, stanu zapalnego, zakażeń, częstej wśród kobiet niedokrwistości, zatrucia, uszkodzenia tkanek a nawet alergii.

Przy wykonywaniu morfologii warto wykonać również OB (koszt 6 złotych). Dzięki niemu uzyskamy szybką odpowiedź na pytanie, czy w organizmie rozwija się stan zapalny, czy dana osoba jest narażona na rozwój żółtaczki, choroby nerek, krążenia czy cukrzycę.

Przy okazji wizyty w laboratorium dobrze wykonać też badanie ogólne moczu (koszt około 15 złotych). Dzięki niemu możemy wykryć wiele chorób przewlekłych – cukrzycę, nadciśnienie, miażdżyce, choroby nerek, żółtaczkę, choroby nerek.

Warto również wykonać badanie poziomu glukozy we krwi. Dzięki temu możemy szybko dowiedzieć się o takich chorobach jak cukrzyca typu I czy typu II. Badanie to wykonywane jest przesiewowo w ciąży, w celu rozpoznania cukrzycy ciążowej.

Coraz głośniej mówi się o potrzebie monitorowania witaminy D3, której niedobór stwierdza się u ponad 92% kobiet w naszej szerokości geograficznej. Tak powszechny problem może skłaniać nawet ku twierdzeniu, że najpewniej również i Ty masz za mało witaminy D3, która odpowiada nie tylko za odporność organizmu, ale również energię i samopoczucie. Ma również wpływ na rozwój nowotworów. Jest niezbędna dla prawidłowej kondycji kości. Trzeba pamiętać, że suplementacja witaminą D3 powinna być połączona ze zwiększonym spożywaniem witaminy K2, które działają synergicznie wraz z wapniem i magnezem. Witaminę K2 znajdziemy w dojrzewających serach, jajach i maśle. Niestety koszt badania witaminy D3 jest dość wysoki i wynosi średnio 60 złotych.

Raz w roku do ginekologa

Raz w roku każda kobieta po 30stce powinna udać się do ginekologa i wykonać badanie USG. To ważne, bo podczas tego badania można ocenić stan zdrowia piersi i układu rozrodczego. Wraz z wiekiem rośnie ryzyko wystąpienia nowotworu jajnika, częściej pojawiają się guzy i torbiele. Część z tych zmian może nie dawać żadnych objawów, dzięki badaniu dopochwowego istnieje możliwość wykrycia już niewielkich nieprawidłowości.

Każda kobieta powyżej 25 roku życia raz na cztery lata ma prawo do bezpłatnego wykonania badania cytologicznego, które może się odbyć niezależnie od wizyty u ginekologa (cytologia pobierana jest przez położne w szpitalu). Badanie ma na celu wykrycie nieprawidłowych komórek i szybkie zidentyfikowanie stanów nowotworowych. Najlepiej wykonywać je raz w roku.

Podczas wizyty u ginekologa warto zadbać również o  wykonanie badania piersi – zarówno palpacyjnie, jak i przy wykorzystaniu aparatury USG. Niestety praktyka wielu kobiet wskazuje, że ocena biustu jest przez wielu lekarzy pomijana. Niewielu ginekologów bada piersi. Niezależnie od tego, każda kobieta powinna sprawdzać stan biustu raz w miesiącu samodzielnie w domu.

Badanie ciśnienie krwi

Warto zainwestować w ciśnieniomierz. Nie jest to drogie urządzenie, a pozwala wykryć nadciśnienie, na które cierpi miliony Polek, nie mając świadomości zagrożenia (przeczytaj, jak obniżyć ciśnienie krwi).

Badanie ciśnienia krwi może być wykonane w domu, jest bezbolesne, nieinwazyjne i po poznaniu kilku zasad – wyjątkowo proste.

Kontrola skóry

W ramach działań profilaktycznych bardzo ważnym nawykiem jest oglądanie własnego ciała, po to, by zauważyć niepokojące zmiany. Mogą być one rozmaite – zaczynając od miejsc po ugryzieniach (bardzo niebezpiecznych, na przykład kleszcza), a kończąc na zmianach powstałych na skutek działania promieniowania słonecznego (uwaga na pieprzyki!).

Wszelkie niepokojące zmiany warto skonsultować z lekarzem.