Człowiek istota delikatna, czyli nadchodzi era słabeuszy?

Wyobraźmy sobie statystycznego, współczesnego człowieka z kraju tak zwanego Zachodu. Mieszka wygodnie, ma samochód, telefon i całą masę gadżetów. Jego bezpieczeństwa na każdym kroku pilnuje policja i monitoring. Mięsa nie zdobywa, po prostu kupuje w sklepie. Facet nie ciągnie niewiasty za włosy między skałki, lecz kupuje jej kwiaty i prosi ją o rękę, a ona nie chodzi wiecznie w ciąży i nie musi doglądać ogniska. Wychodząc z domu, nie trzeba na wszelki wypadek zabierać broni. Ot, cywilizacja.

A teraz wyobraźmy sobie tego samego człowieka, kiedy odetną mu prąd. Odetną bieżącą wodę. Zamkną sklepy. Wyłączą ogrzewanie. Zabiorą GPS, internet i komórki. Ktoś zamknie ten wielki, ochronny parasol i pozostawi człowieka samego sobie. Nie, on nie umrze po jednym dniu, bez przesady. Ale przeważają głosy, że na dłuższą metę człowiek nie podoła takim wyzwaniom, zginie marnie, bo otaczając się z każdej strony komfortem, zatracił niemal wszystkie naturalne instynkty. Bez technologii, służb i opiekuńczego państwa będzie tylko małą, słabą istotką, którą byle przeciwnik zdepcze kopytkiem.

Idziemy naprzód?

Gdyby nasz praprzodek jakimś cudem trafił do współczesnych czasów, pewnie byłby bardzo szczęśliwy, widząc, że można żyć bez ustawicznego strachu o to, że jakaś bestia wejdzie do jaskini i pożre dziecko, że złamaną rękę da się znieczulić i elegancko nastawić, a dobicie do 70-tki nie jest wcale jakimś niewiarygodnym wyczynem.

 

Jedzenie jest na wyciągnięcie ręki, a swoich racji nie trzeba za każdym razem dowodzić maczugą. Pioruny to nie kara boska, tylko wyładowania ele-cośtam. A jak się wciśnie guziczek w ścianie, w środku robi się jasno, choć dawno temu zapadła noc, jest nawet „skrzynka z trubadurami”. Żyć nie umierać.

Bez dwóch zdań, dzisiaj żyje się wygodniej i bezpieczniej. Ale czy lepiej? Pewnie nikt by nie chciał cofać się do epoki kamienia łupanego czy choćby do średniowiecza, jednak współczesna cywilizacja też ma swoje ciemne strony.

Stajemy się słabi i leniwi. Zbyt wrażliwi i delikatni. Dopóki przebywamy w swoich oazach spokoju, problemu nie ma, ale w starciu sam na sam z naturą przeciętny obywatel Zachodu nie miałby raczej wielu argumentów po swojej stronie. A najzabawniejsze jest to, że do owego „upadku” doprowadził nas własny mózg, który nie ma sobie równych w świecie zwierząt.

Jako ludzie jesteśmy coraz mądrzejsi i bardziej świadomi. Mamy naukę i technikę, dzięki czemu potrafimy wyeliminować całe mnóstwo zagrożeń ze swojego otoczenia. Na punkcie zdrowia i czystości mamy wręcz lekkiego bzika, bo zarazki są takie be. Domowe łazienki dezynfekujemy niczym w szpitalach zakaźnych, żeby broń Boże nie zaatakowały nas jakieś bakterie. Warzywa i owoce muszą mieć idealny kształt i kolor, bo przecież krzywa marchewka pewnie jest jakaś gorsza, a jabłko z robakiem to już w ogóle. Nosimy specjalną bieliznę termoaktywną i puchowe kurtki, żeby przypadkiem nie zabił nas kilkustopniowy mróz, latem prawie umieramy, jeśli przyjdzie nam spędzić kilka godzin w pomieszczeniu bez klimatyzacji. Przy pierwszym kaszlnięciu sięgamy po antybiotyki, prócz tego prewencyjnie łykamy dziesiątki witamin i suplementów. Pieścimy się ze sobą tak bardzo, że najmniejszy choćby dyskomfort jest niczym katastrofa, dlatego wiecznie jest nam albo za zimno, albo za gorąco, za twardo, za ciasno, za krzywo…

Nie kop pana, bo się spocisz

Swoje paranoje przenosimy oczywiście na potomstwo. Nasila się tendencja do chowania dzieci pod kloszem. A w zasadzie to nawet nie pod kloszem, tylko w jakimś antyseptycznym bunkrze, gdzie nie ma prawa pojawić się choćby zalążek brudu, drobnoustrojów i zła. To spora odmiana po puszczaniu dzieci samopas, sęk w tym, że w swojej troskliwości rodzice zdają się nie mieć żadnego umiaru.

Nadopiekuńczość staje się zmorą naszych czasów. Może i szkoła jest po drugiej stronie ulicy, ale nikt o zdrowych zmysłach nie puści dziesięciolatka samego na pasy, przecież po drogach jeżdżą sami idioci. I nieważne, że kolega mieszka na sąsiednim podwórku, synka trzeba do tego kolegi osobiście zaprowadzić i odprowadzić z powrotem, bo a nuż spotka po drodze pijanego menela albo śpiewających kiboli. O wywiadzie do trzeciego pokolenia wstecz nie wspominając, przecież dziecko nie może się zadawać z byle kim.

Wyjście na podwórko? Pod bardzo czujnym okiem mamy i taty, ale lepiej, niech się dziecko wyżywa na tenisie, pod opieką instruktora z dziesięcioma zagranicznymi certyfikatami, zamiast biegać jak plebejusz po trawie i błocie. Nie wiadomo, co w tej trawie czyha, zresztą ganiając jak wariat dzieciak się przemoczy, zmarznie, przeziębi albo i gorzej. Stłukło się kolano? Tragedia, prawie jakby się przerwał rdzeń kręgowy. I jeszcze te obce dzieciary, pewnie zrobią mu przykrość, wyzwą, popchną.