Czy masz jelito drażliwe? Cierpi co 10 osoba

Coraz więcej publikacji naukowych podkreśla doniosłą rolę jelita, w wielu z nich pada nawet stwierdzenie, że jelita to „drugi mózg”. Dlaczego? Skąd dzisiejsze przekonanie o wszechstronnych funkcjach jelita, które dotąd uważano  jedynie za część układu trawiennego? Czy rzeczywiście to, co dzieje się w naszych brzuchach ma wpływ na nasze codzienne funkcjonowanie?

Jelito odpowiada nie tylko za trawienie

W świetle współczesnej wiedzy, zwłaszcza ostatnich wyników badań naukowych, jelita mają wpływ na funkcjonowanie układu odpornościowego, nerwowego, a także trawienie. Ich dobra kondycja pozwala na wchłanianie cennych składników i odżywienie całego organizmu.

Jeśli jelita nie działają prawidłowo, powstaje wiele problemów niemal w każdym ludzkim układzie. Dochodzi do niedożywienia, niedoborów i osłabienia.

Jelito drażliwe – najczęstsza współczesna diagnoza?

Zespół jelita nadwrażliwego (ZJN, Irritable Bowel Syndrome) to jedna z najczęściej stawianych diagnoz, stanowi główną przyczynę wizyt w gabinetach gastroenterologicznych. Statystyki pokazują, że pacjenci zgłaszają się po pomoc zazwyczaj dopiero wtedy, kiedy ból jest nie do zniesienia i pojawia się stres przed nowotworem. Choroba nadal uważana jest za wstydliwą.

Jelito drażliwe dotyczy miliona osób na całym świecie. Dwukrotnie częściej chorują kobiety niż mężczyźni.

Najczęściej choroba rozwija się w drugiej lub trzeciej dekadzie życia. Szacuje się, że problem dotyczy aż 10% społeczeństwa Europy. Najczęściej zespołowi jelita drażliwego towarzyszą wzdęcia, zgaga, biegunki, zaparcia i niestrawność.

Zespół jelita drażliwego to choroba czynnościowa przewodu pokarmowego. Charakterystycznymi objawami jest ból lub dyskomfort w jamie brzusznej, szczególnie podczas wypróżniania a także po posiłkach bogatych w tłuszcz. Dla przebiegu choroby typowe są przeplatające się biegunki z zaparciami. Często objawami współtowarzyszącymi są: osłabienie, niedobory żywieniowe, niedokrwistość, drażliwość, senność, a nawet depresja i zaburzenia lękowe. Coraz więcej wyników badań wskazuje na powiązanie depresji z nieprawidłowym funkcjonowaniem jelit.

Dlaczego rozwija się jelito drażliwe?

Niestety nie są znane wszystkie przyczyny rozwoju jelita drażliwego. Jedną z głównych może być zaburzone funkcjonowanie połączeń na linii mózg-jelito. W konsekwencji tego dochodzi do zaburzeń przewodzenia impulsów czuciowych, zaburzeń motoryki jelit i obniżenia odporności całego organizmu.

Ważnym czynnikiem wpływającym na rozwój jelita drażliwego jest niewłaściwe odżywianie. U wielu osób chorych pod wpływem spożywania pewnych grup produktów dochodzi do rozwoju reakcji immunologicznych i podwyższenia poziomu przeciwciał IgG. Produktami inicjującymi stany zapalne często są pszenica i przetwory, mleko, ser, jaja, wieprzowina i wołowina, a także kukurydza, groszek, banany, orzechy. Problematyczne mogą być mocno tłuste produkty, a także czekolada i alkohol. 

Jednym z najważniejszych czynników odpowiadających za jelito drażliwe jest nieprawidłowy skład jelitowy flory bakteryjnej. Istnieje mnóstwo badań naukowych, które potwierdzają, że flora bakteryjna u osób zdrowych i z jelitem drażliwym różni się.

Czynnikiem pogłębiającym przykre objawy jest stres, który utrudnia także leczenie problemu. Jego skutkiem są bowiem zaburzenia równowagi mikroflory jelitowej. Spada liczba dobrych bakterii, nadmiernie wrasta kolonizacja złych bakterii.

Czynnikiem wpływającym na rozwój jelita drażliwego są także zaburzenia hormonalne, nadużywanie antybiotyków, a także skłonności genetyczne.

Zarówno przyczyną, jak i konsekwencją zespołu jelita drażliwego bywa celiakia, czyli choroba trzewna, a także inne nietolerancje żywieniowe.

Cztery postaci jelita wrażliwego

Zespół jelita drażliwego może mieć różny przebieg:

• jelito drażliwe z zaparciami – na tę formę częściej narzekają kobiety
• jelito drażliwe z biegunkami
• mieszana postać – raz występują biegunki, raz zaparcia
• nierozpoznana postać

Jak się leczy jelito wrażliwe?

Według współczesnej wiedzy, nie da się w pełni wyleczyć zespół jelita drażliwego. Istnieją jednak metody, które poprawiają komfort życia z dolegliwościami.

Dotąd nie stworzono uniwersalnej diety polecanej dla wszystkich osób borykających się z jelitem drażliwym. Istnieją jednak pewne zalecenia, które zazwyczaj sprawdzają się u każdej osoby cierpiącej z powodu jelita drażliwego.

Po pierwsze jest to właściwie nawodnienie, czyli picie wystarczającej ilości wody, wskazane jest powyżej 2 litry wody dziennie. Po drugie należy spożywać małe porcje o stałych porach. Po trzecie zamiast smażonych potraw należy wybierać dania gotowane i pieczone. Po czwarte nie są wskazane kawa i mocna herbata. Po piąte lepiej wyeliminować produkty wzdymające – cebula, czosnek, kapusta. Po szóste należy wyeliminować tłuste dania, produkty wysoko przetworzone.

Jak dokładnie powinna wyglądać dieta w leczeniu jelita drażliwego? Zajrzyj do książki Hanny Stolińskiej-Fiederowicz wydanej pod patronatem Kobietapo30.pl