Art. partnera
Jak złożyć pozew o rozwód? Krok po kroku

Postępowanie rozwodowe zwykle kojarzy się z drogim przedsięwzięciem, przez co małżonkowie niekiedy decydują się minimalizować koszty z nim związane i sporządzają pozew o rozwód bez pomocy fachowego pełnomocnika. Chęć samodzielnego przygotowania pozwu o rozwód wiąże się jednak z koniecznością posiadania choćby podstawowej wiedzy w zakresie formalności związanych z postępowaniem rozwodowym.

Brak takiej wiedzy zwykle przekłada się na braki formalne w pozwach, które wymagają uzupełnienia, co przyczynia się do przedłużenia postępowania. Co więcej, w przypadku gdy braki te nie zostaną uzupełnione w terminie, sąd zwraca pozew, który nie wywołuje wówczas żadnych skutków. O tym jak sporządzić pozew o rozwód i zminimalizować przy tym ryzyko błędów będzie mowa niżej.

Krok 1. Wymogi formalne pozwu

Przystępując do pisania pozwu, w pierwszej kolejności należy wskazać datę i miejsce jego sporządzenia, a niżej oznaczyć sąd, do którego pozew jest kierowany. Właściwym do rozpoznania sprawy o rozwód jest sąd okręgowy. Powinien on znajdować się w okręgu, w którym małżonkowie mieli ostatnie wspólne miejsce zamieszkania, ale tylko jeśli jedna ze stron wciąż ma w nim miejsce zamieszkania lub pobytu. Jeśli małżonkowie nie spełniają powyższych wymogów, pozew należy skierować do sądu okręgowego właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego. Następnie należy oznaczyć strony postępowania: powoda i pozwanego, ze wskazaniem ich osobowych: imię i nazwisko oraz adres zamieszkania. Ponadto, przepisy kodeksu cywilnego zobowiązują osobę wnoszącą powództwo do wskazania swojego numeru PESEL.

Krok 2. Żądania

Kolejnym krokiem w sporządzaniu pozwu jest zgłoszenie sprecyzowanych żądań. Pierwszym z nich powinien być wniosek o rozwiązanie małżeństwa stron. Należy pamiętać, iż rozwiązując małżeństwo sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia. Sąd zaniecha rozstrzygania kwestii winy w rozpadzie małżeństwa tylko na zgodne żądanie stron. Dlatego też w zależności od woli powoda i okoliczności rozstania stron, należy sprecyzować czy wniosek dotyczy rozwiązania małżeństwa bez orzekania o winie, czy np. z wyłącznej winy drugiego małżonka albo obojga małżonków. Warto wiedzieć iż rozstrzygnięcie w przedmiocie winy małżonków w rozpadzie pożycia małżonków może przełożyć się na ewentualny obowiązek alimentacyjny w przyszłości. W przypadku, gdy jeden z małżonków zostanie uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, małżonek niewinny może żądać od drugiego małżonka, by ten przyczynił się do zaspokajania jego usprawiedliwionych potrzeb, jeśli rozwód wywołał u niego istotne pogorszenie sytuacji materialnej – wskazuje adwokat Agata Koschel-Sturzbecher z kancelarii Adwokaci K-S Poznań.

W przypadku, gdy małżonkowie posiadają małoletnie dzieci, sąd obowiązany jest do rozstrzygnięcia kwestii władzy rodzicielskiej, uregulowania kontaktów oraz ustalenia wysokości alimentów. Dlatego też warto w żądaniach pozwu zawrzeć propozycję rozstrzygnięcia tych spraw.

Jeśli chodzi o władzę rodzicielską, sąd może:

powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom,
powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego z nich do decydowania o określonych sprawach dziecka,
pozbawić władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców,
zawiesić władzę rodzicielską jednego lub obojga rodziców

Należy pamiętać, iż aby strony wspólnie sprawowały władzę rodzicielską nad dziećmi, muszą one – niezależnie od ewentualnych animozji – potrafić współpracować w sprawach dziecka i działać w zgodzie z jego dobrem. By wykazać, że strony potrafią współdziałać w wykonywaniu władzy rodzicielskiej, rodzice powinni sporządzić wspólnie porozumienie rodzicielskie, w którym określone zostaną zasady wspólnego sprawowania władzy rodzicielskiej i załączyć je do pozwu o rozwód.

Przy żądaniu dotyczącym uregulowania kontaktów z dzieckiem, w pierwszej kolejności należy określić sposób w jaki sposób miałyby one się odbywać: w formie spotkań, czy też np. za pomocą środków porozumienia się na odległość. Warto również zaproponować częstotliwość tych spotkań (terminy). Ponadto, w przypadku gdy kontakty miałyby być realizowane poprzez wspólne przebywanie z dzieckiem, warto zaznaczyć, czy kontakty mają odbywać się np. poza miejscem zamieszkania, czy też w miejscu zamieszkania dziecka, a także czy w spotkaniach ma uczestniczyć także drugi rodzic. Forma i częstotliwość spotkań powinna uwzględniać takie okoliczności jak wiek dziecka, jego nastawienie do kontaktów z drugim rodzicem poza domem i ich wzajemne więzi.

Warto wiedzieć, iż sąd odstępuje od orzekania o kontaktach tylko gdy oboje małżonkowie tego zażądają. A więc jeśli tylko jedna strona domaga się odstąpienia od orzekania w tym zakresie, a druga domaga się ustalenia kontaktów, sąd ostatecznie je ureguluje.

Krok 3. Uzasadnienie i dowody

Uzasadnienie służy przytoczeniu okoliczności, które wpływają na zasadność zgłoszonych żądań i przybliżeniu sytuacji małżonków oraz ich małoletnich dzieci. Dlatego też na początku warto wskazać podstawowe informacje dotyczące małżeństwa stron: datę i miejsce jego zawarcia oraz daty urodzenia małoletnich dzieci. Warto również zawrzeć informację na temat ewentualnych małżeńskich umów majątkowych, które strony zawierały. Jednocześnie powyższe informacje muszą znaleźć potwierdzenie w stosownych dokumentach, które muszą zostać załączone do pozwu o rozwód. Do takich dokumentów należy:

odpis skrócony aktu małżeństwa,
odpisy skrócone aktów urodzenia małoletnich dzieci,
odpis majątkowej umowy małżeńskiej (jeśli była zawierana).

Przyczyną żądania rozwiązania małżeństwa przez rozwód może być trwały i zupełny rozkład pożycia małżonków. Oznacza on zerwanie między małżonkami więzi uczuciowej, więzi fizycznej (brak pożycia małżeńskiego) oraz więzi gospodarczej. Dlatego też w treści uzasadnienia warto wskazać okoliczności wygasania tych więzi oraz podkreślić iż małżonkowie nie widzą szans na ich odnowienie. Jednocześnie małżonkowie powinni liczyć się z koniecznością stawiennictwa na rozprawie, w trakcie której zostaną przesłuchani i zapytani o okoliczności rozkładu pożycia stron.

Warto wiedzieć, iż przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewidują również negatywne przesłanki rozwiązania małżeństwa, czyli przemawiające przeciwko rozwodowi. Należy do nich m.in. sprzeczność rozwodu z zasadami współżycia społecznego. Ponadto, rozwód nie jest dopuszczalny jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków. Sąd ocenia powyższe kwestie na podstawie okoliczności konkretnej sprawy. Aby wykazać, że rozwodowi nie sprzeciwia się dobro dzieci, warto w treści pozwu zgłosić wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka, który przedstawi sądowi ich sytuację opiekuńczo-wychowawczą.

Takim świadkiem powinna być osoba wiarygodna, która ma wiedzę na temat kompetencji rodzicielskich stron oraz tego w jaki sposób sprawują oni opieką nad dziećmi, by mogła ona należycie przedstawić te kwestie przed sądem. – dodaje adwokat Koschel-Sturzbecher.

W przypadku posiadania wspólnych małoletnich dzieci należy również wykazać zasadność żądań w zakresie władzy rodzicielskiej, kontaktów i alimentów. Sąd bowiem rozstrzygając te kwestie kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka, czyli główną wartością jaką ma znaczenie w sprawach rodzinnych.

Zakres świadczeń alimentacyjnych zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wyznaczają usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Dlatego też, domagając się alimentów na rzecz małoletnich dzieci należy przedstawić w treści uzasadnienia wysokość kosztów ich utrzymania. Warto pamiętać, iż na koszty utrzymania składają się nie tylko wydatki związane z wyżywieniem, czy odzieżą, ale także wyjazdy wakacyjne, leki i leczenie, hobby oraz zajęcia dodatkowe, czy wyposażenie pokoju. Wydatki przeznaczone na dziecko powinny być zatem przedstawione w sposób wyczerpujący by zobrazować wszystkie jego usprawiedliwione potrzeby. Należy jednak mieć na uwadze, iż sąd może nie dać wiary samym twierdzeniom, dlatego też by udowodnić wysokość wydatków na rzecz dzieci warto załączyć do pozwu stosowną dokumentację (rachunki, potwierdzenia przelewów itd.).

Jak wyżej wspomniano, Sąd ocenia wysokość alimentów również w oparciu o zarobki i sytuację majątkową stron. By sąd mógł ocenić na jakim poziomie rodzice są w stanie pokrywać koszty utrzymania dziecka, warto przedstawić zarobki obu stron i – w miarę możliwości – udokumentować je.

Krok 4. Pozostałe formalności – opłata, dokumenty

Przed złożeniem pozwu należy pamiętać o opłacie sądowej, która w przypadku sprawy o rozwód wynosi 600 zł – dowód jej uiszczenia powinien być załączony do pisma. Pozew wraz ze wszystkim załącznikami powinien zostać złożony do sądu w dwóch egzemplarzach – jeden z nich zostanie wysłany na adres drugiego małżonka wskazany w pozwie. Warto również pamiętać o egzemplarzu pozwu wraz z załącznikami dla siebie. Pozew można złożyć osobiście w biurze podawczym właściwego sądu lub wysłać pocztą.

Poszukujesz więcej informacji na temat rozwodu krok po kroku? Zobacz stronę https://poznanrozwod.pl/rozwod/przebieg-rozwodu/

Pozew o rozwód złożony – co dalej?

Po skutecznym złożeniu pozwu, jego odpis zostanie wysłany do strony przeciwnej, która może złożyć odpowiedź i przedstawić swoje stanowisko. Następnie Sąd wyznacza termin rozprawy, na którym przesłuchuje strony oraz powołanych świadków. W przypadku, gdy strony są sporne w wielu kwestiach, bądź powołały dużą liczbę świadków postępowanie rozwodowe zwykle wymaga przeprowadzenia więcej rozpraw. Dlatego jeśli małżonkom zależy na sprawnym zakończeniu postępowania, warto uzgodnić wspólne stanowisko w sprawie przed wniesieniem pozwu o rozwód. Po przeprowadzonym postępowaniu dowodowym sąd wydaje orzeczenie w sprawie.