Czy matki kochają synów zbyt mocno?

Syn to dla matki postać szczególna. I jak się okazuje, więź pomiędzy tą dwójką dość często trąci patologią. Uwielbienie dla męskiego potomka zdaje się nie mieć granic. Jest on niczym bóstwo, najcenniejszy skarb, aż się wierzyć nie chce, że można było wydać na świat kogoś tak idealnego. Bo syn skazy nie ma, nawet gdy błądzi, to nie jego wina, dlatego matka jeszcze bardziej się stara, by mu osłodzić gorycz życia.

Można zapytać – a czyż nie taka jest rola rodzica? Kochać, chronić, pomagać, traktować wyjątkowo? Owszem, tyle że matczyna miłość do syna nierzadko wykracza daleko poza rodzicielskie powinności, staje się jakąś dziwną, uczuciową obsesją. Dlaczego?

Mój syneczek

Mamy wolą synów, ojcowie mają słabość do córek – to powszechny stereotyp, który jednak nie do końca pokrywa się z rzeczywistością. Wiele kobiet, mimo trudnego, pełnego konfliktów okresu dojrzewania, znacznie mocniej czuje się związanych ze swoimi matkami, podczas gdy o tacie mogą powiedzieć co najwyżej, że był. Podobnie mężczyźni – nierzadko byli pupilkami ojców, a mamę wspominają jako osobę chłodną, zdystansowaną albo pełną wygórowanych oczekiwań.

Problem maminsynków nie jest jednak taki z palca wyssany. Uwielbianych przez mamusie synusiów jest całkiem sporo, a najgorsze jest to, że owa szaleńcza miłość zwykle mocno krzywdzi innych ludzi. Ojca, który został odsunięty na boczny tor. Córki, dostające jedynie jakieś ochłapy matczynego uczucia. Wreszcie zakochane w maminsynku dziewczyny, praktycznie bez szans na udany związek, bo mamusia. Niestety, mamusia jest tak zauroczona synalkiem, że w ogóle tej krzywdy nie dostrzega, czy też raczej mało ją to obchodzi, bo jedyna krzywda, na jaką reaguje, to ta dotykająca ukochanego chłopaczka.

Bardzo dużo matek otwarcie mówi, że tak, syn to postać czołowa, dla której zrobi się dosłownie wszystko. Lecz gdy w domu są jeszcze córki, uczucie do nich nie jest równie intensywne i bezwarunkowe. O nie. Od dziewcząt więcej się wymaga, częściej się je karci, nie ma wyrozumiałości dla błędów i młodzieńczej głupoty. Córka to często skaranie boskie, natomiast synek to jasny promyk i powód do dumy.

To nie tak, jak myślisz

Skąd jednak to zaślepienie w ogóle się bierze, dlaczego syn ma tak szczególną pozycję? Można zwalić to na tradycję i kulturę. Syn był znacznie cenniejszy od córki, bo to dziedzic, co przedłuży ród, chluba rodziny, wartość, ktoś, kto zajmie się rodzicami na starość. Dodatkowa para rąk do pracy, a nie kolejna gęba do wykarmienia. A córkę chowało się dla obcych, była wydatkiem, a nie inwestycją jak chłopiec. Urodzenie syna po prostu wyraźnie podnosiło pozycję kobiety. I do dzisiaj, choć nikt już nie potępia za rodzenie córek, trochę z tego myślenia pozostało.

Ale nie zawsze chodzi o to, że syna kocha się bardziej. Mama często jest surowsza dla córki, bowiem szczerze myśli, że właśnie dzięki temu pomoże dziewczynie ‘wyjść na ludzi’. Synowi pobłaża, bo to przecież chłopak, i tak ma w życiu łatwiej, zawsze sobie poradzi, nic się wielkiego nie stanie, jak w młodości trochę poszaleje. Dziewczyna to co innego. Na nią czyha więcej zagrożeń, z racji płci ma w wielu sprawach pod górkę, dlatego nie ma co odpuszczać. Nierzadko matka po prostu boi się, że córka powieli jej błędy albo zrobi coś głupiego, co zmarnuje jej przyszłość. Najzwyczajniej w świecie chce dla niej lepszego życia, a to wymaga pewnych wyrzeczeń i dyscypliny.

Więcej czułości dla synów to także efekt tego, że w dzieciństwie wydają się oni bardziej nieporadni. Zwykle to dziewczynki szybciej uczą się mówić i łatwiej nawiązują kontakt z otoczeniem, szybciej dojrzewają i stają się samodzielne. A mali chłopcy częściej chorują, bywają bardziej marudni, no i nie do końca rozumie się ich mały, męski świat – przy córce zazwyczaj działa się instynktownie, przy chłopcu trzeba trochę pokombinować, co zmusza do większego wysiłku i dodatkowej uwagi.

Największy skarb

Są jednak przypadki, gdy ślepa miłość do syna jest plastrem na życiowe niepowodzenia. Mało udane małżeństwo, brak satysfakcjonującej pracy – to sprawia, że szuka się ukojenia w dzieciach. A syn jest idealnym celem dla tych uczuć. Wiele matek przyznaje, że miłość synów jest znacznie łatwiejsza. Chłopak kocha mamę tak po prostu, jest dla niej miły, a jak nabroi, stara się ją ugładzić uśmiechem i czułymi gestami. Z córkami bywa różnie, z wiekiem stają się wobec matki bardzo krytyczne, wręcz wrogo nastawione, mają swoje fochy związane z dojrzewaniem i w ramach buntu wyżywają się właśnie na swojej rodzicielce. Między matką a córką jest też pewien rodzaj rywalizacji, na przykład o uczucia taty, co jeszcze bardziej utrudnia komunikację.

Z synem generalnie jest mniej problematycznie. A nawet jak problemy są, podchodzi się do nich inaczej, bo nie ma tej, nazwijmy to, ‘płciowej konkurencji’. Syn staje się mężczyzną życia – to nie przypadek, że maminsynków wychowują przede wszystkim te kobiety, którym w miłości nie wyszło. W dodatku dzisiaj syna znacznie łatwiej rozpieścić i zatrzymać przy sobie – dawniej w pewnym wieku chłopak przechodził pod opiekę taty i wdrażał się w męskie sprawy, teraz ojca można całkowicie wykluczyć z procesu wychowania. Tym sposobem syn staje się substytutem życiowego partnera, z którym łączy niezwykle silna, specyficzna więź. Nie ma wprawdzie erotycznej fascynacji, ale jest cała masa drobiazgów, które kobietę cieszą, jak bukiet pięknych kwiatów, całowanie w dłoń, komplement odnośnie wyglądu, spacer pod rękę. Takie rzeczy ze strony syna mają zupełnie inny charakter niż gdy robi je córka, bo syn, choć jest własnym dzieckiem, jest także mężczyzną. Więc wybacza się mu więcej, bo i więcej dostaje się w zamian.

Matka stara się tę więź podtrzymać jak najdłużej, dlatego nadskakuje synkowi, żeby ten wiedział, iż nigdzie lepiej mu nie będzie. Żeby nie dorósł tak naprawdę. Mama jest na każde skinienie, nigdy nie odwróci się plecami, usługuje jak może i jeszcze jest z tego powodu szczęśliwa. Nic dziwnego, że syn nie widzi w matce żadnych wad, a jeśli je widzi, to milczy, bo tak mu wygodnie. Zwłaszcza gdy dotrze do niego, że potencjalna narzeczona nie jest równie bezkrytyczna, ma pretensje, wymagania, nie kocha bezwarunkowo. A mama tak. Mama wyłącznie daje i cieszy ją każdy akt łaski ze strony syna.

Nadskakiwanie córkom nie jest tak potrzebne, bo córek się nie traci. Wyjście za mąż nie odcina od matki, wręcz przeciwnie, mama staje się potrzebna, żeby doradzić, pomóc przy wnukach, często właśnie wtedy dochodzi do ocieplenia wzajemnych stosunków. Zaś ożenek syna oznacza, że matka spada na drugie miejsce, z czym bardzo ciężko się pogodzić.

Mit maminsynka

Takich rozpieszczonych synalków chodzi po świecie bardzo wielu, czy jednak można na tej podstawie stwierdzić, że matki mają wyłącznie destrukcyjny wpływ na rozwój chłopców? To bardzo niesprawiedliwe uproszczenie, z którego wynika, że mama jest w zasadzie wyłącznie po to, żeby synka urodzić i niańczyć go przez pierwsze lata życia, a potem to już tylko gotowanie, sprzątanie i pranie, resztą zajmie się ojciec. Jedynie on może wychować chłopca na mężczyznę z charakterem, wydobyć z niego wszystko co najlepsze, nauczyć wartości. Obecność matki ten trud niweczy, przy niej chłopak nigdy się nie zahartuje, nie zmężnieje, nie odnajdzie wewnętrznej siły. Bo największą winą matki jest to, że syna rozmiękcza. Ale czy to naprawdę takie złe?

Wciąż popularne jest przekonanie, że chłopców trzeba urabiać od małego, bo dopiero wtedy wyrosną oni na twardzieli. Pytanie tylko, czy twardzi, bezwzględni mężczyźni rzeczywiście są tacy fantastyczni? Z opinii kobiet wynika, że niekoniecznie. Chłodne, oschłe traktowanie, połączone z surową dyscypliną i upokorzeniami wcale nie przynosi takich dobrych rezultatów – niektórzy chłopcy świetnie się w tym odnajdują, inni wręcz przeciwnie, wpędza to ich w kompleksy i uczy emocjonalnego chłodu. Jako dorośli mężczyźni często są agresywni, zamknięci w sobie, grubiańscy, i na każdym kroku muszą udowadniać swoją wartość, bo w głębi duszy czują się strasznie zagubieni. Związki z kobietami? Dalekie od ideału, gdyż ‘prawdziwy mężczyzna’ z zimnego chowu to wyjątkowo trudny partner, od którego raczej nie ma się co spodziewać delikatności, wrażliwości i czułości.

I właśnie w tej kwestii mama może się okazać niezwykle cennym wsparciem dla swojego syna, ucząc go tych ‘miększych’ cech. Syn, który ma bliski kontakt z mamą nie tylko w wieku niemowlęcym, ale i w późniejszych latach, wcale nie wyrasta na rozbeczaną ciapę. W żadnym razie nie ubywa mu męskości, pojawiają się za to dodatkowe zalety – synowie mocno związani z matkami przeważnie są bardziej otwarci, pewniejsi siebie, łatwiej dogadują się z dziewczynami, potrafią kontrolować agresję, nie są tak lękliwi. Przywiązanie do mamy nie jest dla syna niczym niszczącym, trzeba jedynie pilnować, by była to więź oparta na zdrowych zasadach. Dopóki tak jest, chłopakowi ani trochę nie grozi ‘feminizacja’.

Nowe reguły gry

Tak się jednak przyjęło, że bliskość mamy jest równoznaczna z nadmiernym rozpieszczaniem, które to, jak wiadomo, zniechęca młodego mężczyznę do wysiłku, zabija w nim ducha rywalizacji, gasi ambicję, tłamsi osobowość. Ale mądra mama doskonale wie, gdzie kończy się normalna troskliwość i zaczyna psucie. A takie mamy, na całe szczęście, również istnieją – nie wszystkie kobiety są nadopiekuńcze, pobłażliwe, śmiertelnie przerażone widokiem podrapanych kolan. Mogą nauczyć samodzielności i odpowiedzialności dokładnie tak samo jak tata. Albo i lepiej, jeśli ojciec to tępy brutal, pijak albo śmierdzący leń.

Zresztą, podejście do wychowywania synów zmienia się także u samych mężczyzn. Odkąd są oni coraz mocniej zaangażowani w życie dziecka, bardziej doceniają te obszary, które zwyczajowo przypisuje się kobietom. Nie przeraża ich rozmowa o emocjach. Znają też inne zabawy niż odgrywanie bitew. Już nie krzyczą do dwulatków: nie rycz, nie jesteś baba! Raczej uczą, jak pokonać w sobie te lęki, nie stroniąc tak zupełnie od czulszych gestów, bo wychowanie syna to już nie jest wyłącznie trenowanie go ‘do walki’. Choć w dalszym ciągu wielu ludziom takie podejście kompletnie się nie podoba.