Miód – właściwości prozdrowotne. Czy wiesz, który wybrać?

Miód-eliksir życia, płynne złoto. W starożytności uznawany za napój bogów, stanowił środek płatniczy, był kosmetykiem oraz cudownym lekarstwem na wiele dolegliwości. Stosowano go również do konserwowania żywności oraz balsamowania zwłok. Jest to jedyny, w pełni naturalny produkt, który się nie psuje. Nawet miód znajdowany w grobowcach faraonów nadal nadawał się do spożycia.
Dotychczas badacze wyodrębnili z miody ponad 300 substancji wywierających korzystny wpływ na nasze zdrowie.

Miód: właściwości. Miód zawiera mnóstwo witamin

Witaminy: C, B1, B2, B6, A.
Kwasy organiczne: fosforowy, bursztynowy, glukonowy, jabłkowy, masłowy, mlekowy, mrówkowy.
Hormony: acetylocholinę oraz hormon wzrostu.
Mikroelementy: azot, chlor, fosfor, mangan, molibden, potas, siarka, magnez, sód, wapń, żelazo, kobalt.
Enzymy: diastazę, fosfotazę, katalazę, oksydazę glukozową, inwertazę.
Aminokwasy: argininę, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, glicerynę, leucynę, prolinę, tyrozynę, histydynę, tryptofan.
Inhibiny- substancje o działaniu bakteriostatycznym (hamują rozwój chorobotwórczych bakterii). Działają one między innymi prątki gruźlicy, laseczki wąglika, paciorkowce, gronkowce, rzęsistka pochwowego czy grzyby z rodzaju Candidia.

Rodzajów miodu jest sporo. Różnią się one między sobą nie tylko barwą, lecz także zawartością leczniczych substancji oraz wartości odżywczych. To, jaki miód wybrać zależy od naszych preferencji smakowych oraz dolegliwości z którymi się zmagamy np. osłabienie, przeziębienie, problemy z układem pokarmowym, krążenia czy też nerwowym. W tym artykule przedstawione zostaną najpopularniejsze rodzaje miodów nektarowych sprzedawanych w Polsce, wraz z ich unikalnymi właściwościami prozdrowotnymi i wskazaniami do stosowania.

Miód wielokwiatowy

Miód wielokwiatowy zalicza się do najpopularniejszych miodów kupowanych w naszym kraju. Jak sama nazwa wskazuje, jest on pozyskiwany przez pszczoły z różnych gatunków kwiatów. Ze względu na porę roku w jakiej są zbierane, miody wielokwiatowe dzieli się na wiosenne (wyróżniają się jasną barwą, delikatnym zapachem i smakiem), letnie (mają ciemniejszą barwę, intensywniejszy smak oraz zapach) i jesienne (posiadają bursztynowy kolor, najintensywniejszy smak oraz zapach). Jeżeli uwzględnimy składniki odżywcze, to w przypadku tego miodu mamy do czynienia z prawdziwą skarbnicą mikro- i makroelementów takich jak krzem, żelazo, wapń, potas, magnez, fosfor oraz witamin: z grupy B (B1, B2,B6),witaminę A, kwas foliowy, biotynę oraz kwas pantotenowy. Ponadto miód wielokwiatowy zawiera kwasy organiczne (cytrynowy, jabłkowy, glukonowy), enzymy oraz biopierwiastki

Dla kogo miód wielokwiatowy?

Miód wielokwiatowy działa bakterio- i wirusobójczo. Wykazuje działanie przeciwzapalne, przyśpiesza proces gojenia się ran na skórze. Wzmacnia odporność, dodaje energii, reguluje ciśnienie krwi, wzmacnia serce, poprawia krążenie krwi, pomaga w leczeniu grypy, przeziębień oraz przy infekcjach układu oddechowego. Poprawia wygląd skóry, paznokci oraz włosów. Zmniejsza alergie pyłkowe, katar sienny, łagodzi objawy astmy oskrzelowej. Zaleca się jego stosowanie również w profilaktyce chorób wątroby (wspomaga jej oczyszczanie) i przewodu pokarmowego. Łagodzi biegunki (niewielką ilość miodu należy rozpuścić w zimnej wodzie), przeciwdziała zaparciom (w tym przypadku miód należy rozpuścić w ciepłej wodzie). Wykazuje działanie uspokajające, jest więc pomocny w leczeniu depresji, nerwicy oraz bezsenności. Zapobiega próchnicy zębów.

Miód akacjowy

Miód ten pozyskiwany jest w czasie zakwitania robinii akacjowej nazywanej również białą lipą, która nadaje temu produktowi przepiękny zapach. W stanie płynnym (tzw. patoka) jego kolor jest bardzo jasny, wręcz przezroczysty. Po skrystalizowaniu (w przypadku tego miodu cały proces krystalizacji trwa kilka miesięcy) może przybrać barwę od białej do jasno żółtej. Miód akacjowy charakteryzuje się bardzo słodkim smakiem, z całą pewnością przypadnie więc do gustu amatorom słodkości, jako zdrowa alternatywa dla cukru. Miód ten zawiera sporo witamin z grupy B, mikro-i makroelementy takie jak potas, wapń, żelazo, fosfor, magnez, mangan. Kwasy organiczne: jabłkowy, glukonowy oraz cytrynowy. Dodatkowo charakteryzuje się wysoką zawartością sacharozy.

Dla kogo miód akacjowy?

Miód akacjowy, z uwagi na sporą zawartość cukrów prostych, jest cennym pokarmem dla osób osłabionych, wyczerpanych fizycznie czy będących w okresie intensywnego wysiłku umysłowego. Z uwagi na osłonowe działanie składników miodu akacjowego, będzie on pomocny w dolegliwościach ze strony układu pokarmowym takich jak niestrawność czy wrzody żołądka lub dwunastnicy. Poprawi również funkcjonowanie wątroby, wspierając proces jej detoksykacji. Dodatkowo chroni on układ moczowy, wykazuje działanie moczopędne, wspomaga organizm w czasie infekcji bakteryjnych nerek oraz zapobiega powstawaniu kamieni w organizmie. W porównaniu do innych miodów, akacjowy posiada niewielkie właściwości bakterio- i wirusobójcze, lecz mimo to warto go wprowadzić do diety, gdy dopada nas grypa czy przeziębienie z towarzyszącymi im kaszlem i bólem gardła. Zainteresować się tym miodem powinny osoby cierpiące na bezsenność, obniżenie nastroju lub nerwice, gdyż miód akacjowy zawiera w swoim składzie substancje o działaniu uspokajającym. Stosowany zewnętrznie świetnie sprawdzi się także w leczeniu chorób skóry, nawet gdy dojdzie do jej ropnego zakażenia.

Miód lipowy

Miód lipowy należy do najbogatszych w składniki odżywcze miodów. Produkowany przez pszczoły z pyłków kwiatów lipy stanowi niezwykle cenny pokarm dla człowieka. Jego barwa w stanie płynnym może być zarówno jasno żółta jak i bursztynowa. Po skrystalizowaniu miód lipowy przybiera barwę od kremowej po złocistożółtą. Ma lekko ostry smak i piękny zapach kwiatów lipy.

Zawiera liczne przeciwutleniacze, mikro- i makroelementy takie jak: magnez, potas, mangan. Witaminy z grupy B, witaminę C, olejki eteryczne, glikozyd, saponiny, garbniki, związki goryczkowe. Ma silne działanie antybiotyczne, które zawdzięcza zawartemu w nim nadtlenkowi wodoru oraz wyżej wymienionym olejkom eterycznym i flawonoidom. Niszczy bakterie paciorkowca, gronkowca oraz coli.

Dla kogo miód lipowy?

Miód lipowy jest przede wszystkim znany jako środek tradycyjnie stosowany w leczeniu dolegliwości układu oddechowego, grypy czy przeziębienia. Zmniejsza stan zapalny w organizmie. Wykazuje działanie przeciwkaszlowe, wykrztuśne, przeciwskurczowe i napotnie, jest więc szczególnie polecany przy chorobach przebiegających z wysoką gorączką. Obniża lekko ciśnienie krwi, działa moczopędnie. Wskazane jest więc jego spożywanie w przypadku obrzęków, chorób układu krwionośnego oraz moczowego. Oprócz tego jest polecany osobom, którym dokucza reumatyzm, nerwica, bezsenność, prowadzącym stresujący tryb życia. Warto go również wprowadzić do jadłospisu, gdy jesteśmy przemęczeni czy w okresie rekonwalescencji po chorobie. Systematycznie spożywany podnosi odporność i ogólnie wzmacnia organizm.

Miód rzepakowy

Miód rzepakowy jest jednym z pierwszych miodów, jaki po zimie pszczoły przynoszą do pasieki. W stanie płynnym ma bardzo jasną lub słomkową barwę. Po krystalizacji, która następuje już po kilku dniach, omawiany miód przybiera odcień biały lub kremowy. Pachnie kwiatami rzepaku. Początkowo zapach jest dość silny i słodki, jednak słabnie w miarę upływu czasu i ulatniania się olejków eterycznych. Miód rzepakowy ma łagodny, lekko mdły smak. Zawiera on bardzo duże ilości cukrów prostych, szczególnie glukozy. Ponadto, niewielkie ilości fruktozy, flawonoidy, olejki eteryczne, cholinę, kumarynę, bor ,związki goryczkowe, witaminy z grupy B, witaminę C, K. Mikro- i makroelementy takie jak żelazo (jego wchłanialność z miodu rzepakowego wynosi aż 63 %), potas czy magnez.

Dla kogo miód rzepakowy?

Miód rzepakowy jest szczególnie zalecany przy chorobach układu sercowo-naczyniowego. Rozszerza bowiem naczynia wieńcowe, wzmacnia siłę skurczu serca, obniża ciśnienie krwi oraz uzupełnia poziom potasu w organizmie. Dzięki temu mięsień sercowy jest lepiej odżywiony oraz dotleniony. Miód rzepakowy w naszej diecie stanowi więc doskonałą prewencję przeciwmiażdzycową. Dodatkowo pobudza pracę wątroby oraz wspomaga proces jej detoksykacji. Olejki eteryczne zawarte w tym miodzie łagodzą silny kaszel, jest więc polecany przy wszelkich infekcjach górnych dróg oddechowych. Powinny go stosować osoby cierpiące na wrzody żołądka, zgagę oraz problemy z pęcherzykiem żółciowym. Stosowany zewnętrznie przyśpiesza proces gojenia się ran dodatkowo chroniąc je przed zakażeniem. Łagodzi szkodliwe skutki palenia papierosów i nadużywania alkoholu, jest więc szczególnie wskazany dla palaczy oraz gdy przesadzimy z alkoholem np. po imprezie. Tak jak i większość miodów, omawiany rzepakowy dodaje energii, pomagając w stanach wyczerpania zarówno fizycznego jak i umysłowego.

Miód faceliowy

Miód faceliowy jest zbierany przez pszczoły z kwiatów facelii, które są uważane za najbardziej miododajne rośliny. W stanie płynnym miód ten ma barwę od jasnożółtej po lekko zielonkawą, po krystalizacji zaś przybiera biały odcień. W smaku jest bardzo delikatny, lekko kwaskowaty. Jest on bardzo bogaty w rozmaite prozdrowotne składniki odżywcze, flawonoidy, biopierwiastki, witaminy z grupy B, witaminę C, mikro-i makroelementy takie jak magnez, żelazo czy kobalt.

Dla kogo miód faceliowy?

Miód ten jest szczególnie polecany dla osób cierpiących na dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Wspomaga leczenie trzustki, wrzodów żołądka czy dwunastnicy. Wspiera proces detoksykacji wątroby, zmniejszając szkodliwe skutki palenia papierosów i picia alkoholu. Warto go stosować w okresie sezonowych infekcji, gdyż skutecznie wzmacnia organizm oraz wykazuje silne działanie antybiotyczne. Jest również polecany podczas rekonwalescencji, przy wzmożonym wysiłku fizycznym czy intelektualnym (zadziała jak naturalny środek pobudzający). Świetnie poprawi naszą wydolność i koncentrację, jest więc zalecany osobom uczącym się oraz zdającym egzaminy. Powinny go spożywać osoby cierpiące na choroby układu krążenia, z niewydolnością serca, nadciśnieniem czy miażdżycą, gdyż zawarte w nim składniki działają ochronnie na serce poprawiając siłę jego skurczu oraz obniżają lekko ciśnienie krwi.

Miód gryczany

Miód gryczany ma charakterystyczny ciemnobrązowy kolor oraz dość intensywny aromat kwiatów gryki. W smaku jest raczej ostry. Nie jest to typowo słodki miód, jednak warto się do niego przekonać, gdyż lista jego zalet jest długa. W porównaniu z innymi nektarowymi miodami ten gryczany zawiera najwięcej inhibiny, która jest substancją podnoszącą naszą odporność oraz hamującą namnażanie się szkodliwych bakterii. Ponadto, w swym składzie ma między innymi dużą ilość soli mineralnych, witamin oraz substancji lotnych. Zawiera  żelazo, fosfor, magnez, krzem, miedź, sód, potas, cynk, rutynę.
Co istotne, wyżej wymienione składniki miodu gryczanego są niemal w całości przyswajane przez organizm człowieka.

Dla kogo miód gryczany?

Miód gryczany dzięki dużej zawartości rutyny (która wzmacnia, uelastycznia i uszczelnia naczynia krwionośne) jest szczególnie polecany dla osób starszych, cierpiących na choroby układu krążenia (z tego powodu miód ten jest nazywany „miodem starców”). Dodatkowo rutyna nie dopuszcza do rozkładu witaminy C (przez co zwiększa się jej przyswajanie), przyśpiesza proces gojenia się ran wewnętrznych i zewnętrznych. Zatem jest on zalecany dla osób ze złamaniami kości. Pamiętać o nim powinniśmy, gdy borykamy się z niedokrwistością spowodowaną niedoborem żelaza, znajdujemy pod wpływem silnego stresu, jesteśmy w stanach wyczerpania fizycznego, umysłowego, oraz podczas rekonwalescencji. Miód gryczany wpływa również korzystnie na poprawę pamięci, wzroku oraz słuchu.

Dlaczego warto zastąpić cukier miodem?

Miód to nieocenione źródło niezbędnych do życia substancji odżywczych. Dlatego warto w codziennej diecie zastąpić cukier tym cudownym produktem, gdyż mimo zbliżonej kaloryczności miód jest produktem lekkostrawnym, doskonale przyswajalnym oraz dodatkowo wzmacniającym nasz organizm.

Należy pamiętać, że w temperaturze powyżej 40 stopni Celsjusza miód traci swoje cenne właściwości. Nie należy zatem dodawać go do gorącego mleka czy herbaty. Dla wzmocnienie odporności wystarczy systematycznie spożywać 2 łyżeczki miodu dziennie. Możemy, zależnie od upodobania rozpuścić miód w letnim mleku lub wodzie (najlepiej z dodatkiem cytryny), lub też zjeść w formie przekąski na chlebie.

Jak odróżnić miód prawdziwy od podrabianego?

Niestety, niektórzy właściciele pasiek nieuczciwie dodają do zebranego miodu syrop glukozowo-fruktozowy, rozcieńczają go wodą lub poddają procesowi oczyszczania, który pozbawia miód korzystnych dla naszego zdrowia pyłków.

Najlepiej wybierać miód z pasiek znajdujących się w naszym regionie. Koniecznie czytajmy etykiety na słoikach z kupowanym w supermarketach miodem. Unikajmy tych pochodzących z krajów spoza Unii Europejskiej, mogą być zanieczyszczone metalami ciężkimi oraz antybiotykami.

Poniżej kilka metod pozwalających sprawdzić jakość miodu:

• Krystalizacja- prawdziwy miód dość szybko się krystalizuje, wyjątkiem jest miód akacjowy (proces trwa do 6 miesięcy).
• Rozpuszczanie– łyżeczkę miodu rozpuszczamy w szklance wody, w przypadku prawdziwego miodu zawsze zostaną nierozpuszczone grudki.
• Test z jodyną – do szklanki wody należy dodać łyżeczkę miodu i kilka kropli jodyny. Zabarwienie miodu na niebiesko świadczy o dodatku syropu glukozowo-fruktozowego.
• Test konsystencji- nabieramy trochę miodu na łyżeczkę i przelewamy go na talerzyk. Prawdziwy miód ścieka równomiernie oraz w sposób regularny, zaś jego strumień pod wpływem grawitacji nie ulega rozerwaniu, a na talerzyku tworzy stożek. Miód z „dodatkami” rozlewa się w płaską plamę, bez widocznych grudek i nierówności.