Spirala antykoncepcyjna: jak działa, jakie ma wady i zalety

Spirala antykoncepcyjna to ta metoda zapobiegania ciąży, która budzi najwięcej kontrowersji. Z jednej strony uważana jest za wygodny sposób, który pozwala niemal zapomnieć o antykoncepcji, z drugiej nie brakuje wątpliwości wynikających z jej działania i bezpieczeństwa stosowania.

Jaka wygląda działanie spirali, kto może ją nosić i z jakimi skutkami ubocznymi trzeba się liczyć podczas jej stosowania? Przeczytaj.

Spirala antykoncepcyjna: czyli co?

Spirala antykoncepcyjna to metoda antykoncepcyjna polegająca na założeniu wkładki wewnątrzmacicznej. Metoda ta chroni przed ciążą przez kilka lat. Dlatego zaliczana jest do antykoncepcji długoterminowej.

Niestety do tej pory nie wynaleziono metody zapobiegania ciąży, która byłaby pozbawiona wad. Również spirala ma swoje słabe strony.

Jak działa spirala antykoncepcyjna?

Kontrowersje związane ze stosowaniem spirali antykoncepcyjnej związane są głównie z jej klasyczną, starą i mało skuteczną (niehormonalną, obojętną) wersją, której działanie polega na uniemożliwieniu zagnieżdżenia się komórki jajowej. Innymi słowy, jeśli przyjmujemy, że ciąża rozpoczyna się podczas połączenia jajeczka z plemnikiem, stosowanie wkładki tej może być niezgodne z naszym światopoglądem i potrzebą ochrony życia.

Podobnie wygląda sytuacja w przypadku spirali z zawartością miedzi i srebra (skuteczność wskaźnik Pearla 0,6-0,8). W tym przypadku spirala niszczy plemniki oraz zapłodnioną komórkę jajową.

Teoretycznie najbardziej neutralna pod względem światopoglądowym jest spirala wydzielająca hormony (wskaźnik Pearla 01-02). Poprzez zagęszczenie śluzu spirala ta uniemożliwia spotkanie się plemników z komórką jajową, u około 20% stosujących ją kobiet zapobiega owulacji.

Najwyższą skuteczność wykazują najnowsze spirale w kształcie „nici”, które mają wskaźnik Pearla poniżej 0,2.

Jakie są największe zalety spirali?

Największa zaleta to wysoka skuteczność wkładek. Lekarze nie kryją, że o tej można mówić w kontekście kobiet powyżej 30 roku życia, które już rodziły. Spiralę można stosować także w trakcie laktacji.

U młodszych kobiet skuteczność spirali jest niższa, poza tym nierzadko pojawiają się problemy z doborem spirali. Co równie istotne kolejne założenie wkładki nie pozwala uzyskać równie dobrego efektu, co za pierwszym razem, bo skuteczność tej metody zmniejsza się.

Poza tym należy pamiętać o tym, że w miesiącu po założeniu wkładki należy stosować dodatkową metodę antykoncepcji, bo skuteczność spirali na początku stosowania również może być obniżona. Jest coś jeszcze – tylko doświadczony ginekolog ma szansę dobrać odpowiednią wkładkę i prawidłowo ją założyć. W przypadku młodych ginekologów niestety wzrasta ryzyko nieprawidłowego założenia spirali, czego skutkiem są nieplanowane ciąże. Nie wspominając o innych trwałych uszkodzeniach, do jakich może dojść, o których poniżej.

I wady wkładek antykoncepcyjnych

Po założeniu spirali antykoncepcyjnej przez pierwszy miesiąc trzeba stosować dodatkową metodę antykoncepcyjną. Po pierwszej miesiączce konieczna jest wizyta u ginekologa. Lekarz musi sprawdzić, czy wkładka nie przemieściła się lub nie wypadła, co niestety również się zdarza.

Wkładek antykoncepcyjnych nie poleca się dla singielek, ponieważ częsta zmiana partnera seksualnego może prowadzić do rozwoju stanów zapalnych, które zmniejszają skuteczność wkładek. Jest też problem ze stosowaniem tamponów, które generalnie nie są zalecane u kobiet mających spiralę. Ponieważ mogą powodować stan zapalny, a dodatkowo utrudniają obserwację ciała i zorientowanie się, że wkładka wypadła. Po każdej miesiączce kobieta powinna sprawdzić położenie spirali. Dlatego nieprawdą jest, że metoda ta pozwala całkiem zapomnieć o antykoncepcji.

Stosowanie wkładek wewnątrzmacicznych niesie ryzyko ciąży pozamacicznej. Tym większe u kobiet, u których doszło do ciąży pozamacicznej w przeszłości. Poza tym założenie spirali podnosi ryzyko zapalenia przydatków. Podczas samego zabiegu u lekarza może dojść do przebicia macicy, istnieje również ryzyko uszkodzenia jelit i pęcherza moczowego. Spirala może sprawiać, że miesiączki będą bardziej bolesne i obfitsze.

Przeciwwskazania do stosowania spirali

• stany zapalne przydatków,
• stany zapalne szyjki macicy,
• krwawienia z dróg rodnych,
• nowotwór narządów rodnych,
• bardzo obfite miesiączki,
• planowana ciąża w niedługim czasie.