Też masz syndrom przewlekłego stresu?

Stres w rozsądnej dawce pomaga. Motywuje do działania i chroni przed niebezpieczeństwami. Problem w tym, że dzisiaj zbyt często wymyka się spod kontroli i osiąga niebotyczne rozmiary. W ten sposób bezpośrednio zagraża zdrowiu i życiu. To nie przesada, ale fakt. Jak rozpoznać, że dotknął Cię syndrom przewlekłego stresu?I co zrobić, jeśli rzeczywiście masz z nim problem?

Chroniczny stres może skrócić Twoje życie i obniżyć jego jakość.

Twoje ciało i reakcja na stres

Stres miał nas chronić przed zagrożeniami. Wyzwalać natychmiastową reakcję – walcz lub uciekaj (a także pozostań niezauważony/zamrożony) – która miała podnosić nasze szanse na przetrwanie. Niestety dzisiaj automatyczne reakcje nie sprawdzają się. W dzisiejszym świecie potrzebujemy elastycznych rozwiązań, dostosowanych do bardzo indywidualnych sytuacji.

Mimo upływu lat i zmiennej rzeczywistości, reagujemy tak samo. Wszystko za sprawą niewielkiego obszaru w mózgu – podwzgórza, uruchamianego na skutek czynnika ocenianego jako zagrażający. Następnie aktywowany jest nie tylko system hormonalny, ale także nerwowy. Dochodzi do pobudzenia nadnerczy i wydzielenia hormonu kortyzolu i adrenaliny. W konsekwencji podnosi się ciśnienie krwi, tętno przyspiesza, organizm zwiększa zapasy energii. Zwiększa się poziom cukru we krwi, mózg wykorzystuje więcej glukozy, organizm zaczyna zwiększać dostępność substancji odpowiedzialnych za regenerację tkanek. To nie wszystko. Stłumiony zostaje układ rozrodczy, trawienny i procesy odpowiedzialne za wzrost. Wszystko koncentruje się na jednym celu – przetrwaniu zagrożenia.

W normalnym układzie, mechanizm powyżej opisany pojawia się w sytuacji odbieranej jako zagrażająca. Reakcja szybko mija i powraca, gdy znowu pojawi się zagrożenie. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy żyjesz w ciągłym napięciu. Masz do czynienia ze stresorami w każdej minucie, czujesz się atakowana i reakcja, która powinna trwać chwilę, nie mija.

Rozwija się syndrom przewlekłego stresu, który oceniany jest jako niekorzystny. Ma destrukcyjny wpływ na wszystkie układy i narządy. Prowadzi do wielu przykrych konsekwencji.

Jedno z badań pokazało, że nawet co trzecia dorosła osoba może mieć problem z przewlekłym, obciążającym stresem.

Do czego może prowadzić syndrom przewlekłego stresu?

Gdy mechanizm dostosowany do nagłych sytuacji odczytywanych jako zagrożenie powtarzany jest niezmiennie przez wiele dni, tygodni, a nawet lat, pojawia się problem. Życie w ciągłym napięciu i stresie niekorzystnie wpływa na cały organizm. Skutki mogą być rozmaite. Najczęściej pojawiają się:

• bóle i zawroty głowy,
• problemy trawienne (syndrom jelita drażliwego, biegunka, zaparcia),
• przewlekły ból,
• zmęczenie,
• depresja,
• palpitacja serca,
• podwyższone ciśnienie krwi,
• duszności,
• drżenie ciała,
• zaciskanie i zgrzytanie zębami,
• obniżone libido,
• apatia,
• obniżony nastrój,
• zapominanie, zaniki pamięci,
• trudności w podejmowaniu decyzji,
• drażliwość i agresja, płaczliwość,
• wypalenie zawodowe,
• częste infekcje,
• tycie,
• problemy ze snem,
• ataki paniki,
• trądzik (jedno z badań potwierdziło związek wysokiego poziomu stresu z problemami skórnymi).
• choroby serca (zwiększone ryzyko zawału, udaru i zgonu).

Chroniczny stres zwiększa ryzyko poważnych chorób, w tym nowotworów. Sprawia, że szybciej się starzejemy. Ma wpływ na powstanie cieni i opuchlizny pod oczami, a także zmarszczek, szczególnie na czole. Dodatkowo na skutek permanentnego stresu może pojawić się pokrzywka. Skóra często staje się sucha, matowa, włosy wypadają. Równie dotkliwym problemem są zmiany osobowości.

Dlaczego „stres Cię zjada”?

To, jak radzimy sobie ze stresem, to nie tylko wynik naszej dobrej czy złej woli. Nasza reakcja związana jest z dwoma ważnymi aspektami.

Po pierwsze znaczenie ma genetyka, nasza odpowiedź na stres jest w pewnym sensie zapisana w genach. Dużo większą rolę odgrywają jednak doświadczenia życiowe. Dużo gorzej ze stresem radzą sobie dorośli, którzy w dzieciństwie byli zaniedbywani, nieporadnie wychowywani, nie czuli realnego wsparcia ze strony najbliższych. Mają niskie poczucie wartości.

Prawda jest taka, że nikt nie ma pełnej kontroli nad własnym życiem. Nie jesteśmy w stanie wszystkiego przewidzieć i na wszystko się przygotować. Najważniejsze, by nauczyć się, jak reagować na przeciwności losu, by nie dać się im zniszczyć.

Jak radzić sobie z przewlekłym stresem?

Eksperci zalecają, by walkę z przewlekłym stresem, rozpocząć od rozpoznania jego przyczyny. Często nie zdajemy sobie bowiem sprawy, co tak naprawdę nas przytłacza. Nazwanie i rozpoznanie czynników stresujących to fundament, od którego należy zacząć.

Następnie równie ważnym krokiem jest odpowiednie zadbanie o siebie. I nie od czasu do  czasu, ale systematycznie każdego dnia. Rozwiązania są stosunkowo proste.

• stosowanie zdrowej diety,
• regularny ruch,
• dbanie o wystarczającą ilość snu,
• prawidłowe oddychanie,
• czytanie książek,
• słuchanie muzyki,
• pozytywne myślenie,
• wzmacnianie w sobie poczucia wdzięczności,
• otaczanie się wartościowymi, wspierającymi Cię osobami,
• w razie potrzeby szukania pomocy u psychologa.