Jak przestać się tłumaczyć?

„Nigdy się nie tłumacz! Przyjaciele tego nie potrzebują, a wrogowie i tak nie uwierzą.” (M. Twain)

Pragniemy być zrozumiane, akceptowane, kochane i często nie potrafimy znieść myśli, że druga osoba źle ocenia nasze postępowanie, czy nieodpowiednio kwalifikuje nasze intencje. Czujemy usilną potrzebę wytłumaczenia się, wyłożenia swoich racji, tak, by pozostawić dobre wrażenie. Myślimy sobie: przecież robimy dobrze, niech inni o tym wiedzą!I nawijamy, wykładamy, mówimy o tym, co leży nam na sercu, zadowolone z siebie, z poczuciem dobrze wykonanej misji, ale tylko na chwilę, bo druga strona, wbrew naszym oczekiwaniom, nie podziela naszego poglądu. Pozostaje głucha na argumenty. Zamiast kruszeć pod lawiną przywoływanych racji, wydaje się karmić samym faktem tłumaczenia. Bo podobno winny się tłumaczy. To prawda?

Niestety tłumaczenie się jest odbierane nie jako przejaw pewności siebie, ale…objaw słabości. Dojrzałe, asertywne osoby nie tłumaczą się. Dzięki temu dużo rzadziej słyszą niepochlebne stwierdzenia i niemal nigdy nie mierzą się z próbami „wymuszenia” zmiany decyzji. Gdy widzą niezadowoloną minę drugiej osoby i słyszą niewybredne komentarze, nie tłumaczą się. Nie muszą nikomu nic udowadniać. Wystarczy, że one same wiedzą, jak jest.

Jak zatem przestać się tłumaczyć, a jednocześnie pozostać delikatną, pokazując innym, że nam zależy?

Niestety nie jest to proste, bo my kobiety generalnie lubimy mówić, a opanowanie sztuki ucinania rozmowy nie jest naszą dobrą stroną. Na szczęście można sobie z tym poradzić. Przede wszystkim poprzez praktykę i zrozumienie, że naprawdę nie musisz się tłumaczyć, bo tłumaczenie się jest słabe…

Potrzeba tłumaczenia…gdy przemawia przez Ciebie dziecko

Skąd ta silna potrzeba tłumaczenia się, czyli usprawiedliwienia własnych decyzji i błędów?

Odpowiedź jest dość prosta – z przeszłości, z okresu, kiedy byłyśmy dziećmi, małymi osobami zależnymi od dorosłych. Jako dziewczynki niemal na każdym kroku byłyśmy pilnowane, kontrolowane. Nieraz musiałyśmy zdawać relację dorosłym, a tłumaczenie się było wpisane w samą istotę bycia dzieckiem. Nie było to do końca złe. Przeciwnie, uczyło sztuki argumentowania, wysławiania się, wykładania swoich racji.

Jest coś jeszcze. Kolejna ważna przyczyna. Zbyt często tłumaczymy się, bo mamy w sobie spore pokłady empatii, robimy to po to, by druga strona nie poczuła się zignorowana, zlekceważona. Niestety nie jest to dobry sposób, mimo że bardzo kuszący.

Z czego nie musimy się tłumaczyć?

„Człowiek naprawdę wolny to taki, który może odrzucić zaproszenie na obiad, nie podając żadnej wymówki”. Jules Renard

Istnieją sytuację, kiedy należy się wytłumaczyć. Zdarzają się one wtedy, kiedy zawinimy, gdy nawalamy, nie wywiązujemy się z obietnicy czy nie postępujemy tak, jak zapowiedziałyśmy. Z drugiej strony nawet w takich sytuacjach tłumaczenie się bywa żałosne. Gdy się na nie decydujemy, zrzucamy winę na czynniki zewnętrzne, przenosimy odpowiedzialność na coś lub kogoś, przez co same pozbawiamy się kontroli nad własnym życiem. Pokazujemy, że nie radzimy sobie!

Pomyślmy również o tym, na ile słowa mają tu znaczenie? Gdy coś się stanie, a my tłumaczymy swoją niekompetencje, to niepotrzebnie marnujemy czas drugiej osoby. Nie ma też wątpliwości, że obietnice w stylu „to ostatni raz” pogrążają jak żadne inne.

Dlatego najlepiej, zanim cokolwiek powiemy, zrobić coś ważniejszego – naprawić swój błąd i poczynić starania, by się nie powtórzył. Ten prosty krok nada naszym tłumaczeniom większego znaczenia i sprawi, że nie będą one tylko czczym gadaniem.

Powiedzieliśmy o tym, kiedy warto się tłumaczyć, a w jakich sytuacjach nie należy tego robić?

Nie musimy się tłumaczyć z sytuacji, o których często rozprawiamy bardzo długo:

• z własnych poglądów,
• własnych decyzji,
• sposobu wychowywania dzieci,
• z decyzji o nieposiadaniu dzieci,
• z odmowy udzielenia pomocy,
• z odmowy przyjęcia zaproszenia.

Wystarczy powiedzieć: „przykro mi nie mogę przyjść. Bardzo bym chciała, ale mam inne plany” zamiast „Nie mogę przyjść, bo mam kosmetyczkę, a potem obiecany spacer z dzieckiem i muszę zrobić kolację, taka zabiegana jestem…” lub „Wiem nawaliłam. Naprawię to.” zamiast „Oj nie przyniosłam Ci tego przepisu, bo tuż obok moich stóp spadł helikopter, dziecko miało wysoką temperaturę, a ja prawie zasnęłam w wannie…” 🙂

A Wy, co sądzicie, warto się tłumaczyć czy nie? Jeśli tak, to kiedy?